Her İyi; Güzel ve Doğru Mudur?

Ebedi olan iyi kavramının yaşamımızdaki belirli olaylarla ve eylemlerle alakalı güzel veya doğru olup olmadığını, insanlar arasında görüş farklılığı nasıl olduğunu açıklayacağız. Görme yetisi insandan insana farklıdır. Buna göre aklın bize gönderdiklerine güvenebiliriz, çünkü akıl her insanda aynıdır.
  İyi: Ahlâk açısından yapılması uygun olan, iradenin yapılmasına özgürce karar verdiği eylemlerdir.
 Kötü: Ahlâk yasası açısından yapılması uygun olmayan eylemlerdir.
  Doğru: Yalan olmayan, gerçek olan.

      Diyelim ki yüz kişiyle birlikte bir konferansdasın ve konferansı sunan kişi gökkuşağındaki renklerin en güzeli hangisidir, diye sordu. Muhtemelen birçok farklı cevap gelecektir.

      İnsan davranışları iyi-kötü, doğru-yanlış, güzel-çirkin olarak değerlendirilebilir.

        Örneğin yalan söylemenin nasıl bir davranış olduğu sorusuna günahtır, yanlıştır veya çirkindir cevaplarından birisi verilebilir. Yanlıştır derken olgusal bir doğruluk – yanlışlık ilişkisinden farklı bir algı söz konusudur. Çirkindir cevabı da estetikteki örneğin, bir resim karşısında verilen güzel ya da çirkin cevabından farklı olacaktır.

       Yalan söylemenin günah olduğunu söyleyen birisi davranış hakkında dinsel değerlendirme formunu kullanmıştır. O iyi olmayan bir şey olduğunu söylemekle aslında “kötü” olan bir şey olduğunu söylemektedir. Bütün bunların karşısında insan “iyi” olanı da ister. Özgür iradesi sonucu oluşturduğu kararlarında ve uygulamalarında iyiyi seçebilir. Özverili oluşu, fedakârlığı, çalışkanlığı, diğer insanların haklarına saygılı oluşu ile davranışlarını ahlaki eylemlilik olarak yansıtır.

         Sonuç olarak insanın bilinçli veya bilinçsiz davranışları sonucu içinde bulunduğu olaylardan yola çıkarak her iyinin güzel ve doğru olup- olmadığını bireyin kendisi ve bulunduğu ortam açıklayabilir.